Waarom bomen in savannes soms dichtbij elkaar staan en soms juist verspreid over het landschap

Michiel P. Veldhuis, David Rozen-Rechels, Elizabeth le Roux, Joris P.G.M.Cromsigt,
Matty P. Berg and Han Olff


Waar gaat het over?

De verspreiding van struiken en bomen over het landschap is heel variabel in Afrikaanse savannes. Soms staan ze dicht op elkaar en soms juist heel erg uitgespreid. Wij onderzochten of struiken en bomen meer geclusterd of juist meer verspreid stonden dan je zou verwachten en welke factoren daar invloed op hadden. De resultaten lieten zien dat onder droge omstandigheden (weinig regenval op jaarbasis) bomen juist verspreid over het landschap staan en dat op plekken die vaak afbranden bomen juist heel dicht bij elkaar staan. Onze verklaring voor deze patronen is dat bij lage regenval bomen in competitie zijn voor de kleine hoeveelheid water en dus hoe verder je van elkaar af staat, hoe minder last je hebt van elkaar. Echter, als het gebied vaak afbrand groeien bomen dicht bij elkaar zodat ze elkaar kunnen beschermen tegen het vuur.

Waarom is dit belangrijk?

Hoe planten en dieren verspreid zijn over het landschap heeft belangrijke consequenties voor het functioneren van het ecosysteem. Bovendien kunnen we door middel van onze resultaten inschatten wat de dominante processen zijn op een bepaalde plek. In savannes hebben bomen die belangrijke belemmeringen: droogte, vuur en herbivoren. Onze studie suggereert dat droogte en vuur een tegenovergesteld effect hebben op de verspreiding van bomen. Dus door naar de verspreiding van bomen over het landschap te kijken kunnen we voorspellen of we in een droog gebied zijn of dat het gebied vaak afbrand.